छत्रपती शिवाजी महाराजांचा राज्याभिषेक म्हणजे केवळ एक धार्मिक विधी नव्हे, तर हिंदवी स्वराज्याच्या पुनर्स्थापनेचा आणि भारताच्या इतिहासातील एक क्रांतिकारी क्षण होता.
थोडक्यात महत्वाचे मुद्दे :
तारीख: ६ जून १६७४ (शके १५९६, ज्येष्ठ शुद्ध त्रयोदशी)
स्थळ: रायगड
राज्याभिषेक करणारे: गागाभट्ट – काशीचे विद्वान ब्राह्मण
सिंहासन: ३२ मन सोन्याचे सिंहासन
महादाने: सोळा प्रकारचे दान, सुवर्णतुला, दक्षिणा
उपस्थिती: ब्राह्मण, परकीय, व्यापारी, इंग्रज, प्रजा
महत्त्व: परकीय सत्तेला खुलं आव्हान; मराठा साम्राज्याची पायाभरणी
शिवराज्याभिषेकाचे ऐतिहासिक आणि सामाजिक मूल्य :
छत्रपतींनी केवळ तलवार चालवली नाही, तर राज्यकारभाराची एक नवी मूल्यव्यवस्था रुजवली. न्याय, संरक्षण, लोकसंग्रह, स्वाभिमान आणि धार्मिक सहिष्णुता यांच्या बळावर त्यांनी “शिवशाही” उभारली. त्यांचा राज्याभिषेक म्हणजे परकीय सत्तेच्या विरोधातील एक प्रतिकात्मक आणि सामर्थ्यशाली उत्तर होतं.
आजच्या काळात शिवराज्याभिषेक आपल्याला काय शिकवतो?
नेतृत्व म्हणजे जनतेशी नातं जोडणं
सत्ता म्हणजे सेवा आणि जबाबदारी
संस्कृती आणि स्वाभिमानासाठी लढण्याचं धैर्य
शिवराज्याभिषेक दिनाच्या सर्व शिवभक्तांना, राष्ट्रप्रेमी नागरिकांना, आणि महाराष्ट्राला मनःपूर्वक शुभेच्छा !
जय भवानी! जय शिवाजी!
