अजिंक्य महाराष्ट्र न्यूज एका सामान्य माणसाची अनोखी सुरूवात
शेतकरी बंधुनो !! बियाणे खरेदी करताना काळजी घ्या – तालुका कृषी अधिकारी श्री प्रवीण आनंदराव यांचे आवाहन
परतुर प्रतिनिधी हनुमंत दवंडे
सध्या खरीप हंगामाची तयारी शेतकऱ्यांसह कृषी विभाग करत शुद्ध बीजापोटी फळे रसाळ गोमटी या उक्ती प्रमाणे शेतकऱ्यांनी बियाणे खरेदी करताना आपली फसवणूक होणार नाही याची काळजी घेऊनच बियाणे खरेदी करावे असे आवाहन परतूर चे तालुका कृषी अधिकारी श्री प्रवीण आनंदराव यांनी केले आहे. पेरणीसाठी चांगल्या प्रतीचे बियाणे निवडणे किती महत्त्वाचे आहे. जर बियाणे निकृष्ट दर्जाचे असेल, तर आपल्या पिकाच्या उत्पादनावर त्याचा थेट परिणाम होतो आणि आपल्याला मोठे नुकसान सहन करावे लागते. त्यामुळे, बियाणे खरेदी करताना आपण सर्वांनी अत्यंत जागरूक राहणे गरजेचे आहे.
बियाणे खरेदी करताना खालील गोष्टी कटाक्षाने पाळण्याचा सल्ला श्री आनंदराव यांनी दिला आहे
अधिकृत विक्रेते: नेहमी मान्यताप्राप्त आणि परवानाधारक विक्रेत्यांकडूनच बियाणे खरेदी करा. कृषी सेवा केंद्र, शासकीय बियाणे भांडार किंवा अधिकृत कंपन्यांच्या वितरकांकडून खरेदी करणे सुरक्षित असते.
पक्की पावती (बिल): बियाणे खरेदी केल्यावर विक्रेत्याकडून पक्की पावती अवश्य घ्या. या पावतीवर बियाण्याचा प्रकार, वाण, लॉट नंबर, उत्पादन आणि अंतिम मुदत, वजन आणि किंमत स्पष्टपणे नमूद केलेली असावी. ही पावती भविष्यात काही अडचण आल्यास पुरावा म्हणून उपयोगी येते.
सील आणि लेबल तपासा: बियाण्यांचे पाकिट व्यवस्थित सील केलेले आणि मोहोरबंद आहे का, याची खात्री करा. पाकिटावरील लेबल काळजीपूर्वक वाचा. त्यावर बियाण्याची शुद्धता, उगवण क्षमता, तपासणीची तारीख आणि अंतिम मुदत यासारखी महत्त्वाची माहिती दिलेली असते.
वाणाची निवड: आपल्या भागातील हवामान, जमीन आणि पाण्याची उपलब्धता यानुसार योग्य वाणाची निवड करा. यासाठी स्थानिक कृषी तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे.
उगवण क्षमता: बियाण्याच्या पाकिटावर उगवण क्षमतेची टक्केवारी नमूद केलेली असते, ती तपासा. शक्य असल्यास, खरेदी करण्यापूर्वी काही बियाण्यांची उगवण क्षमता स्वतः तपासून घ्या.
अंतिम मुदत: बियाण्याची अंतिम मुदत तपासा. मुदत संपलेले बियाणे खरेदी करू नका, कारण त्याची उगवण क्षमता कमी झालेली असते.
बीजप्रक्रिया: बियाण्याला बीजप्रक्रिया केलेली आहे का, याची खात्री करा. बीजप्रक्रिया केल्यामुळे बियाण्याचे आणि रोपांचे अनेक रोगांपासून संरक्षण होते. जर बीजप्रक्रिया केलेली नसेल, तर कृषी तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानुसार ती करून घ्या.
स्वच्छ आणि रोगमुक्त बियाणे: खरेदी केलेले बियाणे स्वच्छ, रोगमुक्त आणि एकसमान आकाराचे असावे. त्यात कचरा, माती किंवा खराब बियाणे नसावे.
पॅकिंग आणि वजन: बियाण्याच्या पाकिटावर नमूद केलेले वजन तपासा. पाकिट व्यवस्थित पॅक केलेले असावे, जेणेकरून बियाण्याची गुणवत्ता टिकून राहील.
बियाण्याचा नमुना जपून ठेवा: खरेदी केलेल्या बियाण्यातील थोडा नमुना आणि खरेदीची पावती पीक काढणीपर्यंत जपून ठेवा. बियाण्याबाबत काही तक्रार असल्यास हा नमुना पुरावा म्हणून उपयोगी येतो.
स्वस्त बियाण्यांचे आमिष टाळा: अनेकदा कमी किमतीत बोगस बियाणे विकले जाते. अशा आमिषांना बळी पडू नका आणि चांगल्या प्रतीचे बियाणे अधिकृत ठिकाणांहूनच खरेदी करा.
तक्रार नोंदवा: जर आपल्याला खरेदी केलेल्या बियाण्याबद्दल काही शंका असेल किंवा ते निकृष्ट दर्जाचे वाटल्यास, त्वरित कृषी विभागाकडे तक्रार नोंदवा.
आपण सर्वांनी जागरूक राहून आणि योग्य काळजी घेऊन बियाणे खरेदी केल्यास, नक्कीच आपल्या पिकांचे उत्पादन वाढेल आणि आपले आर्थिक नुकसान टळेल. असे आवाहन प्रवीण आनंदराव यांनी केले आहे.
